Jerzy Gaus

(ur. 1915 w Brześciu n. Bugiem, zm. 1978) Operator, reżyser, scenarzysta, przez ponad 30 lat związany w Wytwórnią Filmów Oświatowych., gdzie zajmował się głównie tematyką przyrodniczą i hodowli zwierząt. Współpracę z kinematografią zaczynał jednak jako fotosista.

„Fotografią zajmowałem się już od 1930 roku, marząc przy tym o pracy w filmie” – pisał w swojej ankiecie personalnej. „Już podczas wakacji 1936 roku otrzymałem pracę fotografa filmowego (fotosisty) przy filmach »Awantura amerykańska» reż. Ordyńskiego, gdzie operatorem był inż. Gniazdowski oraz w atelier przy filmie »Judeł gra na skrzypcach« z operatorem Janiłowskim i atelier »Wierna rzeka« z operatorem Wywerką. W roku 1937 po ukończeniu Państwowej Szkoły Fotograficznej otrzymałem już stała pracę fotosisty”¹. Gaus był pracownikiem firmy Stephot.

Do wybuchu wojny wykonał fotosy do co najmniej 17 filmów. Po wojnie nadal fotografował. Po powstaniu warszawskim został wywieziony do Wiednia, lecz uciekł na Węgry i po wyzwoleniu pierwszym transportem przyjechał do Polski. Już 23 kwietnia 1945 otrzymał etat fotosisty w Wytwórni Filmowej Wojska Polskiego. Wykonał m.in. fotosy do filmów „Stalowe serca” i „Ulica graniczna” oraz kilkanaście zdjęć okładkowych dla nowopowstałego dwutygodnika „Film”. Sporadycznie publikował w nim również reportaże fotograficzne. W 1948 roku przeniósł się do Wytwórni Filmów Oświatowych.

Oprac. Piotr Śmiałowski

Filmografia Gausa jako fotosisty:
1936 - „Awantura amerykańska”
1936 - „Judeł gra na skrzypcach”
1936 - „Wierna rzeka”
1937 - „Dorożkarz nr 13”
1937 - „O czym marzą kobiety”
1937 - „Książątko”
1937 - „Piętro wyżej”
1937 - „Skłamałam”
1937 - „Ślubowanie”
1937 - „Ułan księcia Józefa”
1938 - „Za zasłoną”
1938 - „Kościuszko pod Racławicami”
1938 - „Kobiety nad przepaścią”
1938 - „Wrzos”
1938 - „Robert i Bertrand”
1939 - „Kłamstwo Krystyny”
1939 - „Ja tu rządzę”
1948 – „Stalowe serca”
1948 – „Ulica graniczna”
1948 – „Powrót”

1. Archiwum Akt Nowych, dokumenty Centralnego Urzędu Kinematografii, teczka nr 20.