Urodzony 22 czerwca 1926 roku w Nowej Wilejce, zm. 7 stycznia 2015 w Warszawie. Pisarz, scenarzysta i reżyser filmowy. W 1938 roku rozpoczął naukę w gimnazjum Zygmunta Augusta w Wilnie, maturę zdał na tajnych kompletach. W roku 1945 podjął studia polonistyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. W 1946 rozpoczął pracę w tygodniku „Odrodzenie”, z którym w 1947 roku przeniósł się do Warszawy. W „Odrodzeniu” zadebiutował jako recenzent filmowy i opublikował swoją pierwszą powieść – Rojsty (1948, wyd. książkowe: 1956).
Przełomowe znaczenie w twórczości literackiej Konwickiego miała powieść Dziura w niebie (1959). Zarówno w niej, jak i w późniejszych zmagał się z własną biografią, z losem swojej formacji pokoleniowej i polskiej inteligencji oraz polskimi kompleksami narodowymi. Kładł nacisk na kategorię czasu i powroty pamięcią do dzieciństwa, młodości, czasów wojny. Umieszczał elementy groteski, poetyki absurdu i akcenty humorystyczne, posługiwał się różnymi płaszczyznami czasowymi, zastępował tradycyjną konstrukcję powieściową formami bliższymi eseju. Kolejne powieści to: Sennik współczesny (1963), Wniebowstąpienie (1967), Zwierzoczłekoupiór (1969), Nic albo nic (1971), Kronika wypadków miłosnych (1974), Kalendarz i klepsydra (1976), Kompleks polski (1977, wyd. w drugim obiegu), Mała apokalipsa (1979, wyd. w drugim obiegu kultowa powieść z czasów schyłku tzw. epoki gierkowskiej), Wschody i zachody księżyca (1982, wyd. w drugim obiegu), Bohiń (1987), Czytadło (1992). Wspomnieniami podzielił się z czytelnikami w książce Pamiętam, że było gorąco (2001).
W latach 1956-1968 pełnił funkcję kierownika artystycznego Zespołu Filmowego „Kadr”, potem także kilku innych. Był współscenarzystą trzech wybitnych filmów Jerzego Kawalerowicza: Matki Joanny od Aniołów (1961), Faraona (1966) i Austerii (1982). Ponadto napisał scenariusze m.in. do Zimowego zmierzchu Stanisława Lenartowicza (1956) i Kroniki wypadków miłosnych Andrzeja Wajdy (1974). Costa-Gavras nakręcił na podstawie jego powieści film Mała apokalipsa (Francja 1992). Konwicki zagrał pisarza w Kronice wypadków miłosnych, wystąpił też w dokumentalnych filmach Andrzeja Titkowa poświęconych swojej osobie (Przechodzień, 1984 i Całkiem spora Apokalipsa, 2002). W 1958 zadebiutował jako reżyser oryginalnym studium psychologicznym Ostatni dzień lata, które zrealizował wspólnie z Janem Laskowskim. Wszystkie filmy nakręcił według własnych scenariuszy, pięć kolejnych już samodzielnie.
Kamerą opowiadał często, podobnie jak piórem, o rozterkach swego wojennego pokolenia, zmaganiach z czasem i pamięcią. Najlepiej widać to w groteskowym Salcie (1965) i onirycznym Jak daleko stąd, jak blisko (1972), choć także w psychologicznych Zaduszkach (1962). Dwa spośród filmów Konwickiego są ekranizacjami utworów literackich, szczególnie mu bliskich z uwagi na utrwalone w nich obrazy jego rodzinnej Wileńszczyzny: Dolina Issy (1982, wg powieści Czesława Miłosza) i Lawa. Opowieść o „Dziadach” Adama Mickiewicza (1988).
Andrzej Bukowiecki
źródło: www.akademiapolskiegofilmu.pl
- Do filmu (36)
- Dokumentacyjne (12)
- Premiera (4)
- Scena niewykorzystana w filmie (1)
- Werk (164)
- Barwny (66)
- Czarno-biały (151)
Powiązane tematy:
- 1954 - Kariera (1) jako scenarzysta
- 1957 - Prawdziwy koniec wielkiej wojny (2) jako kierownik literacki
- 1958 - Ostatni dzień lata (7) jako reżyser
- 1959 - Pociąg (1) jako kierownik literacki
- 1960 - Do widzenia, do jutra (1) jako kierownik literacki
- 1960 - Nikt nie woła (3) jako kierownik literacki
- 1961 - Zaduszki (42) jako reżyser
- 1965 - Faraon (12) jako kierownik literacki
- 1965 - Matura (24) jako reżyser
- 1965 - Salto (5) jako reżyser
- 1972 - Jak daleko stąd, jak blisko (50) jako reżyser
- 1982 - Dolina Issy (26) jako reżyser
- 1985 - Kronika wypadków miłosnych (34) jako aktor
- 1989 - Opowieść o "Dziadach" Adama Mickiewicza. Lawa (9) jako reżyser
Zdjęcia:
