
Sylwester Chęciński
aktor, współpraca reżyserska, gość na planie, asystent reżysera, reżyser
Sylwester Chęciński
21.05.1930 - 08.12.2021
Reżyser filmowy, teatralny i telewizyjny, scenarzysta. Urodził się 21 maja 1930 roku w Suścu k. Tomaszowa Lubelskiego. Absolwent Wydziału Reżyserii Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej w Łodzi (1956). Po kilku latach pracy jako asystent reżysera lub II reżyser – przy Zimowym zmierzchu (1956) i Spotkaniach (1957) Stanisława Lenartowicza, Lotnej (1959) Andrzeja Wajdy oraz Powrocie (1960) Jerzego Passendorfera – zadebiutował ekranizacją popularnej książki Antoniny Domańskiej Historia żółtej ciżemki (1961), która przyniosła mu Srebrny Medal na festiwalu weneckim (1962) oraz Platynowe Koziołki w Poznaniu (2011). Następne filmy kierował już do dorosłego widza: w Agnieszce 46 (1964), rozgrywającej się tuż po wojnie, konfrontował z sobą dwie odmienne postawy życiowe, a w Katastrofie (1965), mimo produkcyjnego schematu, interesująco przedstawił problem moralnej odpowiedzialności za swe czyny.
Ogromną popularność przyniósł mu komediowy tryptyk, oparty na scenariuszu Andrzeja Mularczyka – Sami swoi (1967; Złote Grono w Łagowie, 1976), Nie ma mocnych (1974; Złote Grono w Łagowie), Kochaj albo rzuć (1977; Nagroda Główna w Gdańsku) – poświęcony dwóm zwaśnionym rodom, które po wojnie przeniosły się zza Buga na tzw. ziemie odzyskane. Owocem współpracy z Mularczykiem był również interesujący serial telewizyjny Droga (1973), z Wiesławem Gołasem w roli kierowcy autobusu, o życiowym nieudaczniku, wrażliwym na cudze nieszczęścia i chętnie niosącym pomoc innym ludziom. Do formuły komediowej powrócił po latach w rozgrywających się w realiach stanu wojennego Rozmowach kontrolowanych (1991; Srebrne Grono w Łagowie), przewrotnej opowieści – według scenariusza Stanisława Tyma i z nim w roli głównej – o tym, jak przedstawiciel nomenklatury został wykreowany na bohatera podziemnej Solidarności. W dorobku Chęcińskiego dominuje kino gatunkowe: Tylko umarły odpowie (1969) to rasowy kryminał, a Wielki Szu (1982; Złota Kaczka) – brawurowa opowieść o starzejącym się szulerze i młodym adepcie tej profesji – to kino sensacyjne najwyższych lotów.
Dobre scenariusze, trafna obsada aktorska, znakomite opanowanie warsztatu filmowego to główne cechy kina Sylwestra Chęcińskiego. Nic dziwnego, że wiele jego filmów – od debiutanckiej Historii żółtej ciżemki, z debiutującym na ekranie Markiem Kondratem, poprzez sagę o Kargulach i Pawlakach, z Władysławem Hańczą i Wacławem Kowalskim, którzy wcielili się w skórę seniorów skłóconych rodów, aż po Wielkiego Szu, z Janem Nowickim w roli tytułowej, należą do hitów frekwencyjnych polskiej kinematografii.
W latach 1976-1980 pełnił funkcję zastępcy kierownika artystycznego Zespołu Filmowego „Iluzjon”, a w 1988-1991 – zastępcy kierownika Zespołu Filmowego „Kadr”.
Odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (1983).
Jerzy Armata
źródło: www.akademiapolskiegofilmu.pl
- Do filmu (26)
- Dokumentacyjne (11)
- Próbne (3)
- Scena niewykorzystana w filmie (1)
- Werk (508)
- Barwny (72)
- Czarno-biały (477)
Powiązane tematy:
- 1954 - Niedaleko Warszawy (4) jako aktor
- 1956 - Zimowy zmierzch (4) jako współpraca reżyserska
- 1956 - Cień [1956] (1) jako gość na planie
- 1957 - Spotkania - 2 (3) jako asystent reżysera
- 1957 - Spotkania - 4 (13) jako asystent reżysera
- 1959 - Lotna (4) jako aktor
- 1959 - Sygnały [1959] (8) jako aktor
- 1960 - Powrót [1960] (83) jako współpraca reżyserska
- 1960 - Ostrożnie, Yeti! (11) jako aktor
- 1961 - Historia żółtej ciżemki (106) jako reżyser
- 1963 - Pamiętnik Pani Hanki (2) jako gość na planie
- 1964 - Agnieszka 46 (31) jako reżyser
- 1965 - Katastrofa (16) jako reżyser
- 1966 - Cała naprzód (1) jako gość na planie
- 1967 - Sami swoi (34) jako reżyser
- 1968 - Lalka [1968] (2) jako gość na planie
- 1969 - Tylko umarły odpowie (24) jako reżyser
- 1970 - Legenda [1970] (32) jako reżyser
- 1971 - Pierwsza miłość (18) jako reżyser
- 1971 - Diament radży (2) jako reżyser
- 1973 - Droga [1973] (14) jako reżyser
- 1974 - Festiwal Polskich Filmów Fabularnych w Gdańsku 1974 (5) jako reżyser
- 1974 - Nie ma mocnych (4) jako reżyser
- 1975 - Festiwal Polskich Filmów Fabularnych w Gdańsku 1975 (1) jako reżyser
- 1977 - Kochaj albo rzuć (62) jako reżyser
- 1977 - Festiwal Polskich Filmów Fabularnych w Gdańsku 1977 (5) jako reżyser
- 1978 - Roman i Magda (9) jako reżyser
- 1980 - Bo oszalałem dla niej (15) jako reżyser
- 1982 - Wielki Szu (7) jako reżyser
- 1991 - Rozmowy kontrolowane (28) jako reżyser
Zdjęcia: