Fototeka

Liczba zdjęć: 1028

Barbara Krafftówna

aktorka

Biogram:

„Nigdy nie dawałam się skusić na coś lepszego. Kolejne propozycje, spotkania przychodziły we właściwym, swoim czasie, niczego nie przyspieszałam” – tak w wywiadzie dla Legalnej Kultury Barbara Krafftówna mówiła o swoich rolach filmowych. Trudno wyobrazić sobie polskie kino bez jej znakomitych ról komediowych i dramatycznych.

Pierwszą filmową rolą Barbary Krafftówny był epizod w socrealistycznej komedii „Sprawa do załatwienia” (1953). Poważniejszą postać stworzyła na planie filmu „Popiół i diament” Andrzeja Wajdy. Zagrała Stefkę, młodą dziewczynę opłakującą narzeczonego, który zginął zastrzelony przez głównego bohatera, Maćka Chełmickiego. „Nie byłam przekonana do jego propozycji” – wspominała po latach. „W scenariuszu było wyraźnie napisane, że jest to zdrowa, silna wiejska dziewczyna. (…) No jak ja mam zagrać, z takimi rączkami, z taką figurą – daleki mi było do wiejskiej dziewoi. Tymczasem Andrzej powiedział: - Od tego jest forma, żeby zagrać” – powiedziała w rozmowie umieszczonej w książce „Prywatna historia kina polskiego”.

Forma nie opuszczała Krafftówny również przez następne lata. Naznaczały je m.in. spotkania z Kazimierzem Kutzem przy filmie „Nikt nie woła” (1960), Janem Rybkowskim przy „Dziś w nocy umrze miasto” (1961) oraz Januszem Morgensternem na planie „Jutro premiera” (1962). Aktorka stworzyła w nich wyraziste, zapadające w pamięć role drugoplanowe. Największe wyzwanie i największy sukces był jednak przed nią.

Z Wojciechem Jerzym Hasem Krafftówna spotkała się po raz pierwszy na planie filmu „Złoto” (1961) – wcieliła się w nim w barmankę Zosię. Rok później ten wybitny artysta kina powierzył jej główną rolę w psychologiczno-wojennym dramacie „Jak być kochaną” (1962). Zarówno film, jak i kreacja Krafftówny stały się objawieniem. „Przybyło dzieło, które stawiam obok Popiołu i diamentu, Eroiki, Matki Joanny od Aniołów” – pisał po premierze Aleksander Jackiewicz. „Kim jest Felicja? Trudno byłoby mi ją określić jednoznacznie i w sposób pełny” – mówiła o granej przez siebie postaci Krafftówna. „To dziewczyna, kobieta, raczej mądra, której losy skomplikowały się przez splot niezależnych od siebie wydarzeń – osoba za bardzo uczuciowa, pochłonięta sprawą swej egoistycznej miłości, nie widząca niczego poza nią, poświęcająca wszystko dla jej spełnienia”. Ta genialna kreacja powstała na skutek długiej analizy postaci, sama zaś aktorka podczas realizacji zdjęć musiała w niektórych momentach przekraczać granice intymności. Efektem była rola uznana przez Stanisława Janickiego za „jedną z najlepszym w filmie polskim”, nagroda na festiwalu w San Francisco oraz udane występy w kolejnych filmach Hasa – „Rękopisie znalezionym w Saragossie” (1964) i „Szyfrach” (1966).

Bohaterka przeglądu powszechnie kojarzona jest również z rolami komediowymi. Takie postaci tworzyła m.in. w Kabarecie Starszych Panów, w którym wykonała m.in. słynne piosenki „W czasie deszczu dzieci się nudzą” i „Przeklnę cię” (tę ostatnią w duecie z Bohdanem Łazuką). Zagrała również w próbie przeniesienia fenomenu tego kabaretu na taśmę filmową – komedii „Upał” (1964) w reżyserii Kazimierza Kutza. Pojawiła się również w „Przygodzie z piosenką” (1968) Stanisława Barei i „Kłopotliwym gościu” (1971). Popularność i sympatię publiczności przyniosła jej również rola w ostatnich odcinkach kultowego serialu „Czterej pancerni i pies” (1966-70). Zagrała w nim Honoratkę, ukochaną granego przez Franciszka Pieczkę Gustlika Jelenia.

Przez cały ten czas Barbara Krafftówna tworzyła również znakomite role teatralne. Na deskach debiutowała w 1946 roku w Teatrze Wybrzeże w Gdyni, występując w kolejnych latach m.in. Teatrze Dramatycznym i Teatrze Współczesnym w Warszawie. Zapadającą w pamięć kreację tytułową stworzyła m.in. w polskiej prapremierze „Iwony, księżniczki Burgunda” Witolda Gombrowicza. Sukcesy odnosiła również w Teatrze Telewizji – tu wśród kilkudziesięciu ról na pierwsze miejsce zdecydowanie wysuwa się postać Klary Zachanassian w „Wizycie starszej pani” (1970) w reżyserii Jerzego Gruzy.

W 1982 roku Krafftówna wyjechała do Stanów Zjednoczonych, spędziła tam ponad 15 lat. Po powrocie znów zaczęła się pojawiać w filmie – zagrała m.in. w „Rysiu” (2007) Stanisława Tyma i „Ostatniej akcji” (2009). Grała również w OCH-Teatrze, m.in. w spektaklu „Trzeba zabić starszą panią”. Była aktorką wielkiego talentu i nieposkromionej energii. „W ogóle u mnie wciąż jest gęsto od marzeń, stare zamieniają się w nowe, zmienia się ich kolejność. Cały czas” – mówiła w wywiadzie udzielonym Angelice Swobodzie w 2019 roku. W tym samym roku uhonorowana została Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski za „wybitne zasługi dla polskiej kultury, za wkład w rozwój sztuki teatralnej i filmowej”.

Barbara Krafftówna zmarła 23 stycznia 2022 roku w Domu Aktora Weterana w Skolimowie. (JG)

Rodzaj zdjęć::