
Karol Chodura
asystent operatora, asystent operatora obrazu, operator II, operator kamery, operator, reżyser II, aktor, współpraca reżyserska
Urodził się w 1921 roku w Cieszynie; zmarł w 2001 roku w Warszawie.
Wśród „robinsonów” kinematografii polskiej, których nazwiska i zasługi wiążą się z jej pierwszym okresem po drugiej wojnie światowej, znajdziemy nie tylko reżyserów, takich jak Antoni Bohdziewicz, Leonard Buczkowski, Aleksander Ford, Wanda Jakubowska czy Jerzy Zarzycki, ale również operatorów. Jednym z nich był Karol Chodura, który karierę zawodową rozpoczął już w 1945 roku – i to w ciekawy, choć zarazem niefortunny sposób. Otóż, podobnie jak Franciszek Fuchs, współpracował z Adolfem Forbertem przy robieniu zdjęć do średniometrażowego filmu fabularnego Bohdziewicza 2 x 2 = 4, który mimo agitacyjnego charakteru nie został skierowany do rozpowszechniania. Ponadto nazwiska Chodury i Fuchsa nie widnieją w jego czołówce.
Karol Chodura był słuchaczem Warsztatu Filmowego Młodych (1945) – zalążka szkoły filmowej, utworzonego w Krakowie przez Bohdziewicza. Początkowo związał się z Wytwórnią Filmową Wojska Polskiego, firmując m.in. wspomniany film 2 x 2 = 4.
W latach 1946-1949 pracował jako operator Polskiej Kroniki Filmowej, zaś w latach 1947-1950 – jako współautor zdjęć do propagandowych filmów dokumentalnych.
Razem z Forbertem zrobił zdjęcia do krótkometrażowego filmu fabularnego Leonarda Buczkowskiego W noc wigilijną(1946). W tym samym roku znalazł się w ekipie pierwszego polskiego powojennego pełnometrażowego filmu fabularnego – Zakazanych piosenek Buczkowskiego: był, jak głoszą napisy czołowe, „asystentem operatora obrazu″ (czyli autora zdjęć), tu: Adolfa Forberta.
Chodura pracował także przy innych znanych filmach z tamtego pionierskiego okresu,
np. na planie Ostatniego etapu Wandy Jakubowskiej (1947, zdjęcia: Borys Monastyrski) dzielił z Andrzejem Ancutą funkcję operatora kamery. Był drugim operatorem Powrotu (inny tytuł: Ślepy tor) Bozivoja Zemana (1948) – dramatu, który ujrzał światło dzienne dopiero w 1991 roku.
W 1950 roku Chodura ukończył Wydział Operatorski Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej w Łodzi. Ważny etap w początkach jego drogi zawodowej stanowiła współpraca z reżyserem Aleksandrem Fordem i czechosłowackim autorem zdjęć Jaroslavem Tuzarem przy Młodości Chopina (1951) w charakterze operatora kamery, a przy barwnej Piątce z ulicy Barskiej (1953) – współautora zdjęć.
Jako samodzielny autor zdjęć Karol Chodura zadebiutował, również barwnymi, Wrakami Ewy i Czesława Petelskich (1956). Spośród pozostałych filmów z jego zdjęciami godne zapamiętania są Małe dramaty Janusza Nasfetera (1958, nowela Upadek milionera).
Z kolei w Historii jednego myśliwca Huberta Drapelli (1958) efektownie sfilmowane zostały sceny walk samolotów w powietrzu. Warto odnotować, że Chodura trzykrotnie współpracował jako autor zdjęć z reżyserem Zbigniewem Kuźmińskim. Karierę operatorską zakończył w połowie lat 60.
W latach 1960-1989 Karol Chodura pracował przy kilkunastu filmach – m.in. Krzyżakach Aleksandra Forda (1960), Na srebrnym globie Andrzeja Żuławskiego (1976-1978 i 1987, prem. 1988) i Mniejszym niebie Janusza Morgensterna (1980) – w pionie reżyserskim, przeważnie jako drugi reżyser. Dwukrotnie wystąpił jako aktor – w Szkicach warszawskich Henryka Kluby (1969, nowela Allegro vivace, rola redaktora Jacka Załuskiego) i Zapachu psiej sierści Jana Batorego (1981, epizod nie wymieniony w czołówce).
Andrzej Bukowiecki
źródło: www.akademiapolskiegofilmu.pl
- Barwny (13)
- Czarno-biały (158)
- Grupowe (93)
- Para (22)
- Plan ogólny (5)
- Postać (8)
- Zbiorowe (43)
Powiązane tematy:
- 1946 - Zakazane piosenki (3) jako asystent operatora
- 1948 - Powrót [1948] (8) jako operator II
- 1949 - Czarci żleb (8) jako operator kamery
- 1950 - Warszawska premiera (8) jako operator kamery
- 1951 - Młodość Chopina (21) jako operator kamery
- 1953 - Piątka z ulicy Barskiej (5) jako operator
- 1960 - Krzyżacy (24) jako reżyser II
- 1961 - Milczące ślady (18) jako operator
- 1964 - Zakochani są między nami (7) jako operator
- 1967 - Poradnik matrymonialny (10) jako reżyser II
- 1968 - Człowiek z M-3 (12) jako reżyser II
- 1969 - Szkice warszawskie - ... Ad libitum (2) jako reżyser II
- 1969 - Szkice warszawskie - Allegro vivace (17) jako aktor
- 1969 - Szkice warszawskie - Allegro (2) jako reżyser II
- 1970 - Dziura w ziemi (9) jako współpraca reżyserska
- 1970 - Przystań [1970] (3) jako reżyser II
- 1971 - Seksolatki (3) jako reżyser II
- 1972 - Poszukiwany, poszukiwana (7) jako współpraca reżyserska
- 1972 - Skorpion, Panna i Łucznik (3) jako reżyser II
- 1974 - Ile jest życia (1) jako reżyser II
Zdjęcia: